Còn lỏng lẻo trong việc quản lý công trình thủy lợi từ cấp cơ sở

Tỉnh Tuyên Quang có nhiều công trình thủy lợi bị xuống cấp, nguyên nhân do công trình quá “già”, do thiên tai và cả việc buông lỏng quản lý từ cơ sở.

Các công trình thủy lợi góp phần quan trọng cung cấp nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất ở Tuyên Quang. Ảnh: Đào Thanh.

Theo Sở NN-PTNT tỉnh Tuyên Quang, tính đến thời điểm hiện tại toàn tỉnh có 72/374 công trình đập, hồ chứa thủy lợi bị hư hỏng và có nguy cơ sự cố mất an toàn. Đặc biệt trong số này có 42 công trình bị hư hỏng, xuống cấp phải tích nước hạn chế. Đã có 20 công trình được bố trí kinh phí để sửa chữa, nâng cấp và 22 công trình chưa có nguồn vốn sửa chữa, nâng cấp. Hiện nay vẫn còn 30 công trình đập, hồ chứa vừa và nhỏ bị hư hỏng, xuống cấp nhưng đủ điều kiện tích nước bình thường chưa có nguồn vốn sửa chữa, nâng cấp.

Ông Bùi Chí Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Tuyên Quang cho biết, để đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành và tăng cường công tác quản lý an toàn đập, hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh, Sở NN-PTNT tỉnh Tuyên Quang đã có văn bản chỉ đạo, đôn đốc UBND các huyện, thành phố, các chủ đầu tư xây dựng công trình và các đơn vị khai thác công trình thủy lợi tổ chức triển khai thực hiện; đồng thời đã giao Chi cục Thủy lợi và Ban quản lý khai thác công trình thủy lợi.

Ngành NN-PTNT tỉnh Tuyên Quang cũng phối hợp với UBND các huyện, thành phố chỉ đạo các địa phương tổ chức tập huấn cho các Ban quản lý công trình thủy lợi cơ sở trên địa bàn tỉnh về các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành, trong đó tập trung hướng dẫn thực hiện các quy định về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước thủy lợi.

Tuy nhiên, việc các công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang bị xuống cấp, khó khăn trong công tác quản lý, vận hành. Bên cạnh yếu tố về công trình đã được đầu tư xây dựng nhiều năm nhưng chưa được duy tu bảo dưỡng; ảnh hưởng của thiên tai bão lũ thì việc một số địa phương buông lỏng quản lý khiến một số tổ chức cá nhân lấn chiếm sử dụng không đúng quy định cũng làm ảnh hưởng đến chất lượng của các công trình.

Tại một số địa phương còn để xẩy ra việc vi phạm đến hành lang bảo vệ an toàn công trình như lấn chiếm hành lang bảo vệ an toàn công trình để trồng cây cối, rau màu xảy ra tại công trình thủy lợi Búc Đăm, xã Hòa Phú; Bó Tấu, Giang Thìn, Búc Mái, xã Yên Nguyên, huyện Chiêm Hóa; xây dựng lán trại và chuồng trại chăn nuôi thuộc khu vực lòng hồ, mái đập tại công trình thủy lợi Đèo Chắp, xã Hòa Phú, huyện Chiêm Hóa; công trình thủy lợi Bản Lai, Noong Mò, xã Phúc Sơn, huyện Lâm Bình; xây dựng nhà ở trong hành lang bảo vệ công trình tại công trình thủy lợi Nà Vàng, KhuổiLuông, xã Khuôn Hà, huyện Lâm Bình.

Một công trình thủy lợi mới được nâng cấp, sửa chữa tại huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang. Ảnh: Đào Thanh.

Trước thực trạng các công trình bị vi phạm như trên, thiết nghĩ các ngành chức năng, đặc biệt là chính quyền xã tại các nơi có công trình thủy lợi nêu trên cần thắt chặt công tác quản lý để đảm bảo an toàn cho các công trình đồng thời cũng là bảo đảm an toàn cho tính mạng và tài sản của người dân địa phương.

Một khó khăn nữa trong công tác quản lý, vận hành các công trình thủy lợi ở Tuyên Quang là hiện nay, các công trình hồ chứa nước thủy lợi trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang đã được các đơn vị quản lý, khai thác lập và gửi cấp có thẩm quyền bản kê khai đăng ký an toàn đập, hồ chứa nước theo quy định. Tuy nhiên, nội dung tờ khai chưa đầy đủ theo mẫu tờ khai kèm theo Nghị định số 114/2018/NĐ-CP ngày 4/9/2018 của Chính phủ; một số thông tin kê khai còn chưa chính xác, không đảm bảo phục vụ công tác xây dựng cơ sở dữ liệu về thông số kỹ thuật, thông tin quản lý đập, hồ chứa trên địa bàn tỉnh.

Việc nâng cấp, sửa chữa các hồ, đập, công trình thủy lợi bị xuống cấp đã và đang được tỉnh Tuyên Quang triển khai bằng nhiều biện pháp cụ thể, song cũng gặp nhiều khó khăn vì nguồn kinh phí hạn hẹp. Giải pháp tối ưu nhất thời điểm này của ngành NN-PTNT Tuyên Quang là tăng cường giám sát, theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình mưa lũ, từ đó có các giải pháp điều tiết lượng nước trong hồ hợp lý đảm bảo an toàn cho công trình được bền vững.