BÌNH ĐỊNH 7 năm liên tục lâm vào cảnh trắng tay, nợ nần chồng chất vì theo đuổi nghề nuôi thuần hóa cá chình, nhưng ông không bỏ cuộc. Sự kiên trì đã mang lại cho ông thành công mỹ mãn.
Triển vọng nuôi cá chình trên sông Trà Khúc
Hà Tĩnh: Nuôi cá chình hoa trong ao đất
Nuôi cá chình lợi nhuận gấp 2-3 lần chi phí đầu tư, rủi ro thấp
Miệt mài đam mê thuần hóa cá chình
Gặp gỡ nhiều nông dân, tôi thấy ít có ai “lì lợm” như ông “vua cá chình đầm Trà Ổ” Võ Tuấn Tú. Năm nay 58 tuổi, ông Tú đã có gần 25 năm gắn bó với con cá chình. Trước khi được mang cái danh “vua cá chình đầm Trà Ổ”, ông đã trải qua 7 năm “lên bờ xuống ruộng” với loài cá khó tính này.
Sau những thua lỗ liên tiếp, ông đã hết sạch vốn. Để tiếp tục đeo đuổi nghề nuôi thuần hóa cá chình, những năm sau ông chấp nhận trở thành con nợ để có vốn tiếp tục niềm đam mê của mình.
Ông Tú kiểm tra sinh trưởng của cá chình nuôi.
Sinh ra ở vùng quê sông nước Gò Bồi thuộc xã Phước Hòa (huyện Tuy Phước, Bình Định), thuở niên thiếu, ông thường theo cha đi đánh bắt thủy sản ở ven đầm Thị Nại. Trong số các loại thủy sản đánh bắt hàng ngày, ông mê nhất là cá chình, vì loài cá này mang lại cho cha con ông nhiều tiền.
Từ đó, cá chình đã ám ảnh tâm trí ông. Ngay từ nhỏ, ông đã manh nha ý tưởng: “Cá chình có giá trị cao như vậy, nếu mình nuôi được thì sẽ rất nhanh trở nên giàu có”. Từ đó, ông bỗng say mê loài cá này, đến cả khi ngủ ông cũng thấy cá chình xuất hiện trong giấc mơ của mình.
Năm 1997, Sở KH-CN Bình Định triển khai Dự án “Nghiên cứu cá chình mun và nuôi cá lóc thực nghiệm trên đầm Trà Ổ”. Là người “mê” cá chình từ lâu, ông đã tham gia ngay. Với vai trò tổ trưởng tổ kỹ thuật gồm 5 người, ông Tú cùng anh em lên đường ra xóm Cù Lao thuộc thôn Châu Trúc, xã Mỹ Châu (huyện Phù Mỹ, Bình Định), dựng lều giữa đầm Trà Ổ rồi “ăn dầm nằm dề” với cá chình suốt nhiều năm để nghiên cứu.
Môi trường nguồn nước trong ao nuôi phải luôn được bảo vệ để không bị ô nhiễm.
Ngày ấy, ở xóm Cù Lao này không có điện như bây giờ, chỉ có ngọn đèn dầu để xua tan bóng tối hàng đêm. Con đường đất độc đạo dẫn về xóm Cù Lao vào mùa mưa thì nhão như cháo, sạt lở khắp nơi, ai muốn đi về xã có công việc phải chống sình lầy.
Những anh em trong tổ kỹ thuật đều có chế độ nhà nước, mỗi người nhận được 80.000 đồng và một phần gạo đủ ăn trong 30 ngày. Gạo thì để ăn, còn tiền gửi về gia đình để vợ nuôi mấy đứa con. Còn ở xóm Cù Lao, thức ăn thì thiếu gì, chỉ cần mang lưới ra đầm là tôm cá mang về đầy vợt, thoải mái làm thức ăn. Cứ như vậy, chúng tôi cầm cự mấy năm để nghiên cứu cá chình,” ông Tú nhớ lại.
Đầm Trà Ổ rộng tới 1.200 ha, là nơi hợp lưu của 2 dòng nước mặn và ngọt. Từ xưa, đầm Trà Ổ được mệnh danh là vựa thủy sản, trong đó có loại cá chình mun quý hiếm, được xếp vào danh mục các loài nguy cấp trong Sách Đỏ Việt Nam. Thời phong kiến, chình mun là loài cá tiến vua, giờ đây là món đặc sản nổi tiếng của đất Bình Định.
Cá chình thương phẩm hiện có giá bình quân 400.000 đồng/kg.
Trước năm 1985, đầm Trà Ổ vẫn còn thông ra biển, nên chình mun có rất nhiều. Bao thế hệ người dân sống ven đầm Trà Ổ đều nương tựa vào nguồn lợi thủy sản có trong đầm, trong đó có loài cá chình mun quý hiếm.
Sau năm 1986, do ảnh hưởng của đập ngăn mặn phục vụ sản xuất nông nghiệp, chình mun cũng dần vắng bóng. Khoảng 30 năm qua, loài chình mun đã có dấu hiệu “tuyệt chủng” trong đầm Trà Ổ trước sự tiếc nuối của người dân và ngành thủy sản Bình Định.
Người “lì lợm” chinh phục thành công loài cá quý hiếm
Năm 2000, Dự án “Nghiên cứu cá chình mun và nuôi cá lóc thực nghiệm trên đầm Trà Ổ” của Sở KH-CN Bình Định kết thúc. Ông Võ Tuấn Tú bỗng thấy hụt hẫng, vì vậy đã xin chính quyền địa phương cho phép lưu lại để tiếp tục công cuộc chinh phục loài cá khó tính này.
Vận dụng những kinh nghiệm thu lượm được trong thời gian nghiên cứu nuôi cá chình thực nghiệm, ông Tú quyết bám đầm Trà Ổ để vừa hành nghề buôn bán cá chình giống kiếm kế sinh nhai cho gia đình, vừa khởi nghiệp nuôi cá chình thương phẩm.
Tập tính của cá chình là ở hang, bởi bản năng tự vệ cao, nên phải thả vào ao nuôi những ống tre để làm giá thể cho chúng chui ra chui vào.
Khi thấy ông Tú ngày ngày hì hục đào ao nuôi cá chình, người làng không khỏi lo lắng cho ông. Bởi cá chình mun là loài thủy sản rất khó nuôi thuần hóa. Người dân sở tại dù biết rất rõ giá trị kinh tế của nó, nhưng không ai dám mạo hiểm bỏ vốn ra để đầu tư nuôi.
Lo lắng của người làng là không sai. Từ khi bắt tay vào nuôi cá chình mun thương phẩm, ông Tú đã liên tục “lên bờ xuống ruộng” với những thất bại nối tiếp nhau. Suốt 7 năm liền từ khi khởi nghiệp nuôi cá chình mun, bao nhiêu vốn liếng ông đã dành dụm, huy động từ gia đình chẳng bao lâu đã “đội nón ra đi”, thậm chí ông Tú đã lâm vào cảnh nợ nần chồng chất.
Cứ ngỡ ông sẽ bỏ cuộc, nhưng không, sau mỗi thất bại, ông Tú đã tích lũy được những kinh nghiệm quý báu, và ông ghi chép lại cẩn thận.
Cá chình giống hiện có giá bình quân 1 triệu đồng/kg.
Theo ông Tú, cá chình là loài không thể nhân tạo được, con giống chủ yếu bắt từ ngoài biển về nuôi. Vào tháng 9, tháng 10 âm lịch hàng năm, khi gió mùa đông bắc nổi lên, cá chình con trôi dạt từ biển vào các cửa sông, lúc này con cá chình chỉ lớn bằng cọng tóc, nên được gọi là “chình lá liễu” hoặc “chình bột”. Đến mùa, ngư dân địa phương đi vớt về bán, ông Tú mua về để nuôi thương phẩm và nuôi ương chình giống bán cho người nuôi chình thịt.
Nuôi cá chình phải chọn con giống thật kỹ. Con giống phải không bị trầy xước, to đều thì nuôi mới đỡ hao hụt. Nguồn nước nuôi phải sạch, không ô nhiễm và đạt đủ độ pH, độ kiềm. Cá chình thích sống trong môi trường nước chảy, vì chúng cần lượng ô xy cao.
Nếu nuôi trong điều kiện nước chảy thì có thể nuôi mật độ dày mà không cần sử dụng máy sục khí tạo ô xy. Nếu nuôi trong ao với mật độ 1 con/m2 thì cũng không cần máy sục khí, nhưng nếu nuôi với mật độ dày thì phải có máy sục khí để đảm bảo đủ lượng ô xy cho cá chình sống.
Tập tính của cá chình là ở hang, nên tôi phải thả vào ao nuôi những ống tre để làm giá thể cho chúng chui ra chui vào, có như vậy chúng mới sinh trưởng tốt.
Ông Tú chuẩn bị cá chình giống để thả nuôi lứa chình thương phẩm mới.
Cũng theo ông Tú, thức ăn cho cá chình phải là mồi thật tươi và sạch tuyệt đối. Các loại cá tạp, cá vụn là món ăn yêu thích của chình. Bây giờ, một số người nuôi cá chình cho ăn cám, thức ăn tồn đọng dễ làm ô nhiễm môi trường nguồn nước, nên không thể cứ vãi thức ăn xuống hồ cho chình ăn như nuôi tôm.
Hiện ông Tú đang sở hữu 4 ao nuôi cá chình, 2 ao nuôi cá chình thương phẩm và 2 ao nuôi ương cá chình giống. Mỗi năm ông Tú xuất bán khoảng 4 tấn cá chình thương phẩm, với giá bình quân hiện nay là 400.000 đồng/kg, mỗi năm ông Tú thu được 1,6 tỷ đồng.
Ngoài ra, mỗi năm ông Tú còn xuất bán khoảng 4 tấn cá chình giống, với giá bình quân hiện nay là 1 triệu đồng/kg, thu thêm khoảng 4 tỷ đồng nữa. Tổng cộng mỗi năm ông Tú có doanh thu gần 6 tỷ đồng, một khoản doanh thu mà nông dân có nằm mơ cũng không dám nghĩ đến.
Bài viết gốc, tác giả:admin，Nếu sao chép, vui lòng ghi rõ nguồn:https://agrimarket.vn/hanh-trinh-kiem-tien-ty-cua-vi-vua-ca-chinh-tai-dam-tra-o/